Ik herinner mij een kringmoment in de kleuterklas. Elke ochtend begint de dag met een kringgesprek waar kinderen hun verhaal kwijt kunnen. Ouders zijn er ook welkom. Een vriendinnetje van onze dochter, toen 4 jaar, begint haar moment met “ik ga eens zeggen wie de mooie meisjes zijn en wie de lelijke”. Mama en juf schieten allebei in een kramp en weten niet zo goed hoe te reageren. Het vriendinnetje kijkt ondertussen ernstig de kring rond en zegt: “Ik ga eerst de mooie meisjes aanduiden”. Vervolgens begint ze met naar zichzelf te wijzen “ik”, ze kijkt de kring nog eens rond en herhaalt “ik”. Daarna zegt ze: “en nu ga ik de lelijke meisjes aanduiden”. Ze kijkt de ring rond en begint alle jongens één voor één aan te duiden. Alle volwassenen halen min of meer opgelucht adem. Dit had erger gekund. 

Jaren later vind ik het nog altijd hilarisch hoe jongetjes als lelijke meisjes werden gezien door de ogen van dit 4-jarige meisje. Het meisje in kwestie is ondertussen haar prinses-fase al lang ontgroeid en pubert er stevig op los. Schoonheid lijkt bij haar helemaal niet aan de orde, wel integendeel.

Toch baart het me zorgen hoe kinderen en tieners naar schoonheid kijken. De meeste meisjes die ik tegenkom, vinden zichzelf lelijk. Er wordt ontzettend veel commentaar gegeven op uiterlijke kenmerken, manier van kleden en wat er nodig is om erbij te horen. Ik heb de indruk dat dit veel meer wordt gedaan dan in mijn eigen jeugd. Toen liepen de meesten rond in een afgesleten jeans en losse t-shirt of hemd en zagen we er een pak minder vrouwelijk uit. Ik vond mezelf niet mooi, maar je moest ook niet per se mooi zijn.

Als tiener kreeg ik ooit een 7 van een groepje onbekende jongens, terwijl mijn blonde, magere vriendin een 9 kreeg. Voor hen was dat wat stoerdoenerij of misschien een versiertrucje, maar ze stonden er niet bij stil dat dit een indruk zou nalaten bij de meisjes in kwestie.

Ik vertel mijn dochter zo vaak hoe mooi ze is en hoop daarmee dat dit helpt om een positief zelfbeeld op te bouwen. Maar ze zegt: “jij bent mijn moeder, je moet dit zeggen”. Mijn complimenten zijn dus niet van tel. Mijn woorden hebben inderdaad weinig betekenis als ik mezelf niet mooi vind en mijn onvolmaaktheden niet accepteer.

Er is dus nog werk aan de winkel …